David – Michelangelo

Eskultura honek David izena du eta Michelangelok egin zuen 1502-1504 urtetan. Florentziako Galleria dell’Accademia-n dago kokatuta. Mukulu biribila da, hau da, alde guztietatik landuta dago, eta gorputz osokoa; zutik dago eta 4.5 metroko altuera dauka. Eskultura marmolez eginda dago eta zizelkatuz egin da.

Eskultura hau figuratiboa da eta David estilo klasikoan errepresentatzen da: biluzik eta atleta balitz bezala. Bere ezkerreko eskuan habaila darama eta eskuineko eskuan harri bat. Daviden aurpegiak indarra eta haserrea transmititzen du, borrokarako prestatzen balego bezala. Eraso aurretiko momentua aukeratu duela dirudi, tentsioa eskuetan, lepoan eta bekozko “terrebilitá” keinuan nabaria da: ekintza bera egin baino lehen  gertatzen den momentua adierazten da. Muskuluak, zainak eta tendoiak oso ondo irudikatuta daude eta horrek mugimendu moderatua eta gorputz-tentsioa adierazten du.

Konposaketa klasikoa da, contrappostoa errespetatuz, baina kanona deformatu egiten da (eskuetan adibidez) adierazkorrago izateko. Halaber, ezkerreko hankak duen jarrera ez da oso ortodoxoa. Beraz, esan dezakegu edertasunaren kanona ez dela oso klasikoa, nahiz eta Antzinate Klasikoan eta helenistikoan inspiratu.

Beraz, Michelangelok lan honetan armonia eta edertasun klasikoa maisutasun handiz lotzen ditu espresioa eta sentimenduarekin.

Florentziako Katedraleko kalonjeek Michelangelori eskatu zioten David-en eskultura egitea baina emaitza ikusita hiriaren gobernu aurrean jartzea erabaki zen, hiriaren askatasunaren sinbolo bezala.

HIPERREALISMO ESCULTORICO 1973-2016 en Bilbao

Venusen Jaiotza (Ane Diaz)

Venusen Jaiotza

1485 urteko “Venusen jaiotza” pintura, gaur egun, “Uffizi” Galerian, Florentzia, dago. Sandro Botticielli italiar artistak Medici familiako aisia-gaztelu bat apaintzeko egin zen. Pinturaren egitura piramidala da. Venus erdian agertzen da, tamainia handiagoarekin, erakartzen gaituen lehenengo gauza izateko. Erabilitako teknika taula gaineko tenplea da.

Haren anaiek “Botticielli” (upeltxo) izengoitia jarri zioten, anaia handiak upelak saltzen baitzituen, eta haren garaiera txikiarekin alderatzen zuten. Florentziako margolari Italiar garrantzisuena izan zen XV. mendeko bigarren erdian. Haren estiloa oso fina zen. Medici dinastiarentzat hainbat lan egin zituen, besteak beste, erretaulak, erretratuak eta banderak.

Motibo mitilogiko eta sekularrean solilik egindako pintura hau, eskala handian egindako, errenazimenduko lehen obra izan zen. Artearen historiako obra garrantzitsuenetarikotzat hartzen da. Materiaren funtsezko hiru elementuak irudikatuta daude: airea, lurra eta ura.

Aintzinean, biluzik irudikatzen zen emakume bakarra Eva zen. Haren biluzia, jatorrizko bekatuarekin lotzen zen, lotsa ekintza baten modura. “Venus-en Jaiotza”n ordea, kontrakoa agertzen da.  Mitologiak dioenez, Venus, maitasunaren jainkosa, Urano jainkoaren zakiletik jaio zen, bere seme Kronosek moztua eta geroago itsasora botata.

Eszenaren deskribapen

Egileak irudikatzen duen unea, Venus jainkosaren jaiotzaren ondoren, Citera uhartera iritsiea da. Venus, obraren erdian agertzen da maskor handi baten gainean; bere ilaje-horiek atal intimoak estaltzen dizkiote eta bere eskubiko besoarekin bularra tapatzeaz arduratzen da.

Ezkerretara obraren beste bi pertsonaiak agertzen dira. Bata, Cefiro (Mendebaldeko haizearen Jainkoa) eta bere ondoan Kloris (Itsas haizearen ninfa eta Céfiroren emaztea). Cefiro eta Kloris oso estu besarkaturik, elkartasuna eta batasuna irudikatzen dute. Beraien inguruan arrosak erortzen dira. Udaberriaren Horak (Udaberria, birsortzearen urtaroa) hondartzan itxaroten du Venus, mantu gorri batez estaltzeko.

Venus oskolean egoteak inkarnazioaren ekintza irudikatzen du, eta mantu gorriarekin estaliko duten momentua, gorputz materiala lortuko duenaren ikurra da. Hau da, Venusen jaiotzak gure jaiotzaren misterioa modu figuratiboan/metaforikoan irudikatzen du.

Maskor erraldoiaren esanahia:

Barraskiloak emankortasun femeninoko sinbolo modura hartu izan dira beti. Oskolaren atzealdea, haurdun-sabel baten antza du.

Arrosen esanahia:

Mitologia zaharraren arabera, arrosa maitasunaren jainkoaren jaiotzaren unean sortu zen. Haren usain gozo eta edertasunarekin, maitasunaren sinboloa da. Arantzek maitasuna mingarria izan daitekeela gogorarazten digute.

Cefiro eta Kloris:

Cefiro Mendebaldeko Haizea bezala ezgutzen da. Venus itsas ertzeraino bultzatzen duen udaberriaren haizetxo leuna da. Irudian, Koris jainkosarekin besarkatuta ikusten dugu (Hesperidesen lorategitik bahitu zuen). Biek, materia eta espirituaren bat egitearen sinbolo dira.

Udaberriaren Hora:

Venusen hiru kedeetako bat da. Haren soinekoan eta tunikan loreak agertzen dira, Venus udaberrian jaio zelako.

Oin puntetan dabil, Venusen helduera ez galtzeko, gainera haren besoa altzatua dauka bere sorbaldaren gainean mantu gorria jartzeko zain.

Bere jantzia zuria da, arrosa-gerriko (Venusen lorea) batek haren gerria inguratzen du eta lepoan mirto girlanda dotorea darama (Venusen landarea). Horaren oinen artean, anemona urdina ageri da, udaberriaren heldueraren idea indartzen duena.

Granadako Alhambra (Unai Carretero)

Granadako Alhambra palazioa da, Granadako erreinuko sultanaren bizilekua, XII. eta XV. meendeen artean eraikia. Helburua defentsa militarra zenez gero, muino baten gainean dago kokatuta gotorleku hau, eta hiri antzeko bat osatzen duela esan daiteke. Arte hispaniar islamiarraren eraikinik garrantzitsuena dugu hau, bizantziar eta pertsiar jauregien eraginak dituena. Izenak "Gotorleku gorri" esan nahi du, eta gaur egun tenplu errenazentista bat dago barnean, Karlos I.a espainiako erregeak eraikiarazi zuena, eta eraikin osoaren estetikarekin apurtzen duena.


Eraikuntza materialak oso xumeak dira orokorrean: adreilua, iztukua, zura eta zeramika. Gorriz margoturik dagoen kanpoaldeak barnealde sofistikatu eta finduarekin apurtzen du, dekorazio polikromatuz, erreflexuen bidezko argi jokoez eta ur isuribidez osatuta dagoena.

Oinplanoak ordura arteko eraikuntza arauak apurtzen ditu: simetria baztertzen du, espazio zentralak desagerrarazten ditu eta horren ordez oinplano laberintikoa ezartzen du, patioen inguruan antolatuta. Horren eraginez, jauregia hiru eremu nagusitan banatzen da:

MEXUARRA

Gaur egun suntsituen dagoen gela da. Justiziaren atetik sartuta, zati publikorako pasabidea da, lehen eraikitako atala, alegia. Justizia eginkizunetarako erabiltzen zen atal hau, eta nazariar zutabea (oinarria, fuste zilindriko laua eta kapitel enbor konikoduna, oso dekoraturik) nagusitzen da elementu sostengatzaileen artean, baina horma ere erabili zen. Teilatu dinteldunak erabili ziren, non Sebka dekorazioa agertzen den, motibo geometrikoak eta mozarabiarrak nagusituz.

Bai Karlos I.ak, bai Felipe IV.ak aldaketak egin zituzten gela honetan, azken honek kapera pribatu bihurtu zuelarik, balkoi korridorea ezarriz.

ARRAYANEN GELA

Alhambraren zati ofizialista da hau, albercaren patioaren inguruan antolaturik dagoena, non Comareseko dorrea nagusitzen den. Dorre horren barnean dago enbaxadoreen gela. Natura artearekin integratzen da espazio honetan, bi kontzeptu oso garrantzitsu proiektatuz:

• Alde batetik, arkitektura ireki eta integratzailea da, esentzialki piktorikoa izateaz gain. Horrela, paradisu koranikoa sinbolizatzen da.
• Beste aldetik, urak garrantzi handia du, Islamean bezala.

Patioak Erdi Aroko europar jauregietako estetikari jarraitzen dio, estiloaren eredurik garrantzitsuenetarikoa delarik. Zutabe nazariarrez dago inguratuta guztiz, arku peraltadunak sostengatzen dituztenak, alfiz dekoratuen bitartez loturik. Patioaren inguruan gelak daude, garrantzitsuena Komareen aretoa delarik. Ferra arku batek (erruz erabiliko dira arku hauek eraikin osoan zehar, baita haren aldakiak ere) estaltzen du sarbidea, eta oinplanta laukizuzena du. Sabaia gangaduna da, eta hormekin batera, Sebka apaindura du, "horror vacui"-a nagusituz.

LEHOIEN PATIOA

Atal pribatuari dagokio hau, eta eraikitako azken atala da. Hemen ezarri zuen Karlos I.ak tenplu errenazentista. Gainerako patioek bezala, gelak antolatu eta barne eta kanpo espazioak elkarrekin konektatzen ditu, banoen -argi jokoen arduradunak dira hauek, goiko zatian- bitartez. Arikitektura islamiarraren ezaugarri guztiak biltzen ditu atal honek, arestian aipatu bezala, natura eta arkitektura lotzen dituena uraren bitartez, lehoien iturrian dagoena.

Patioaren egitura pertsiar tipologiari dagokio, eta balio sinbologiko handikoa da. Planta, berriz, laukizuzena da, eta lau ardatzez osaturik dago, bai paradisura doazen lau ibaien, bai lau puntu kardinalen sinboloak direnak. Horien erdian iturria dago, unibertsoaren zentroa den mendiaren bai eta haren boterearen sinboloa dena. Oinarri oktogonalekoa da iturria, gainean hamabi lehoiak daudelarik, bakoitzari ahotik ura dariola. Bitxikeria moduan, esan behar da lehoiak XI. mendekoak direla, alhambra eraiki baino bi mende eta erdi lehenagokoak, eta visir judutar baten jauregi batekoak zirela.

Iturriaren ura dibinitatearen sinboloa da, eta sultana da haren jabea, lehoiei -menpekoei- ematen dielarik. Lehoiak hamabi direnez, uste da lehoi bakoitza hilabete bat izan daitekeela, eta beraz, esan daiteke sultanak urte osoan zehar banatzen duela ura menpekoen artean.

Aipatzekoa ere bada patioko lehoiek, eraikineko beste dekorazio elementu batzuekin batera, anzionizismoaren ideia apurtzen dutela, zeinaren arabera pertsonaia erlojiosoak eta izaki bizidunak irudikatzea debekatuta dagoen. Horregatik asko erabili ziren motibo epigrafikoak Koraneko pasarteekin, bai Alahambran bai gainerako islamiar eraikinetan.

KONTEXTU HISTORIKOA ETA SINBOLOGIA

Dinastia nazariaren egoeraren isla da Alahambra, baita ideologia islamiarrarena ere. Gogoratu behar da XIII. mendetik aurrera, VIII. mendean hasitako birkonkistaren eraginez, penintsula osoa kristauen mendean zegoela Granadako erresuma izan ezik, Gaztelako erreinuaren basailua zena, eta azkenean 1492an Errege Katolikoek konkistatu zutena. Erreinuaren azken urteetako egoera kaskar honek gobernariak aberastasun sentsazio faltsu bat sortzera bultzatu zituen, eta horren ondorioz aldi horretako eraikinak material xumez eraikita dauden arren, dekorazio elementu anitzek aberastasun sentsazio faltsua ematen dute. 

Bestalde, lehen aipatu bezala, eraikin osoa koranean aipatzen den paradisuaren sinboloa da, zeinean ura, argia eta landaredia funtsezkoak diren. Lehoien patioan adierazten dira sinbolo hauek guztiak hein handi batean.

Hau guzia kontuan hartuta, ez da harritzekoa Alhambra, Kordobako meskitarekin batera, arte nazariaren eraikinik garrantzisuena izatea, baita nazioartean Espainiako obra arkitektoniko ezagunena izatea ere.

Erromako Panteoia (Alazne Martínez Miragaya)

Agriparen Panteoia edo Erromako Panteoia, Erromatar Inperioaren hasierako garaian eraikitako eta jainko guztiei eskainitako tenplu zirkular bat da. Hirian, La Rotonda bezala ezagutzen da, hortik hartu izan baita plazaren izena. Eraikin hau II.mendearen lehen laurdenean eraiki zen.

Esan beharra dago Panteoi hau Helenismoaren eredua dela, beraz forma geometriko puruak ditu.Nabean sartzeko, korintoar sarrera bakarra dago, eta hau ez dago podium batean gainean beste hainbat sarrera bezala. Mota askotako materialak erabili ziren panteoi hau eraiki ahal izateko: hormigoia, adreilua, granitoa, marmola eta brontzea esate baterako.

Oinplanoa borobila da, baina ez da baztertzen luzerako ohiko ardatz erromatarra. Aurrealdean pronao agertzen da, hiru nabeetan banatuta eta orden korintiarrekin eta frontoi handi batez koroaturik; honekin kupularen forma disimulatzen da kanpoaldetik. Barnealdea kupula handi batez estaltzen da. Kupularen garaiera eta oinplanoaren zabalera diametro berdinekoak dira (43.5m). Honekin Oztoporik gabeko barne espazio handi eta zabala lortzen da. Neurri monumental hauek frogatzen dute Erromako arkitektoen maila tekniko handia.

Barnealdeko muroa ez da ez mazizoa ez jarraia: hormak euskarri funtzioa indartzeko 8 pilare sendo ditu eta pilare hauen artean 7 nitxo angeluzizen tartekatzen dira, nitxo hauetan jainkoen eskulturak agertzen dira. Hormak koloreetako marmolezko harlauzez dekoratzen ziren, urrea zen nagusia.

Azkenik, kupula daukagu. Kupula hau danbor baten gainean ezarrita dago, hormigoia erabili zen. Kupularen kanpoaldean brontzea eta barneldean kasetoidurak erabili ziren. Goialdearen erdian argia sartzeko irekidura borobil bat egin zen, okulua, eta 9m-ko diametroa zuen.

YVES KLEIM

YVES KLEIN Klein nació en 1928 en Niza. Sus padres, Fred Klein y Marie Raymond, también fueron pintores. Desde el año 1942 hasta el 1946 Klein estudió en la "Escuela Nacional de la Marina Mercante". Entre los años 1948 y 1952, viajó a Italia, Reino Unido, España y Japón. En el año 1955 fijó su residencia permanente en París. Murio en 1962 La obra de Klein se mueve en torno a conceptos influenciados por la filosofía zen; evitaba representar los objetos de una forma subjetiva o artística. Klein deseaba que sus obras se representaran por la huella que habían dejado: la imagen de su ausencia. El trabajo de Klein tiene referencias fuertes a los contextos teóricos/arte-históricos así como a la filosofía/metafísica, y su trabajo de alguna forma ayudó a combinar todos ellos. El intento fue claro: empujó a la audiencia y al público en general a experimentar un estado donde una idea pudiera simultáneamente ser "sentida" así como "comprendida".

Klein comenzó a crear lienzos monocromos a mediados de los cincuenta, abandonó la especificidad de lo pictórico para concebir el arte como algo independiente de cualquier medio o técnica particulares.

En su breve carrera artística de siete años, interrumpida por su prematura muerte en 1962, Yves Klein creó un conjunto de obras heterogéneo y complejo desde el punto de vista crítico que anticipó gran parte del arte de las décadas posteriores, desde el Arte Conceptual al arte de la performance

Preocupado por romper con toda forma de expresionismo, Klein "rechazó el pincel" prácticamente desde los inicios de su carrera. Entre 1958 y 1960 perfeccionó una técnica que le permitió ahondar en esta idea: utilizaba modelos desnudos a modo de "pinceles vivos" (pinceaux vivants) que creaban marcas y huellas bajo su dirección. Las Antropometrías

Klein presentó una demostración de la técnica en la Galerie Internationale d'Art Contemporain de París el 9 de marzo de 1960, a la que asistieron unos cien invitados. Mientras los músicos interpretaban la Sinfonía Monótona Silencio, el artista vestido de esmoquin dirigía las acciones de tres modelos desnudas que esparcían la pintura sobre sus torsos y muslos y presionaban o arrastraban sus cuerpos sobre hojas de papel blanco. Además de un "monocromo corpóreo", las pinturas resultantes incluían huellas estáticas simples y rastros dinámicos de los cuerpos en movimiento.

las formas corpóreas de las figuras son dificilmente legibles y sus movimientos por el papel quedan plasmados más como estallidos explosivos, salpicaduras y manchas de pintura, como si el artista quisiera burlarse del Arte Informal europeo o de la pintura del Expresionismo Abstracto americano.

La obra de Kleim reduce la pintura a su mínima esencia : colores y formas de absoluta simplicidad y pureza. Son obras Minimalistas MINIMALISMO El término minimalista, en su ámbito más general, se refiere a cualquier cosa que haya sido reducida a lo esencial, despojada de elementos sobrantes. Es una traducción transliteral del inglés minimalist, o sea, que utiliza lo mínimo (minimal en inglés). Es la tendencia a reducir a lo esencial. Se aplica también a los grupos o individuos que practican el ascetismo y que reducen sus pertenencias físicas y necesidades al mínimo, es también el significado a simplificar todo a lo mínimo. Este significado queda más claro si se explica que minimalismo en realidad quiere decir minimismo. El término «minimal» fue utilizado por primera vez por el filósofo británico Richard Wollheim en 1965, para referirse a las pinturas de Ad Reinhardt y a otros objetos de muy alto contenido intelectual pero de bajo contenido formal o de manufactura, como los «ready-made» de Marcel Duchamp. La influencia de Yves Kleim en el mundo del diseño y moda ha sido, evidentemente, de una gran fuerza como podemes apreciar en los siguientes patrones

Mamas al facebook

http://youtu.be/I2lID2grOPU